Ik had een grote mond, zo is mij herhaaldelijk verteld. Was bijdehand en stak mijn mening niet onder stoelen of banken. Ik maakte het mijzelf met deze houding niet gemakkelijk als 16 jarig leerlingetje in de zorg. Toch vond ik het belangrijk om voor de dingen op te komen waar ik in geloofde.
Als je toen had gezegd dat ik sub-assertief was, was ik in lachen uitgebarsten. Mijn collega’s ook trouwens. Toch stond ik niet zo stevig in mijn schoenen als het leek. Dat werd pijnlijk duidelijk toen ik moest gaan werken onder een leidinggevende die er een behoorlijk autoritaire leiderschapsstijl op nahield. Ik was ondertussen al een paar jaar teammanager en zat na ruim een jaar lekker op mijn plek bij mijn nieuwe team. Door (weer) een reorganisatie hoefde ik deze keer niet te verkassen, maar mijn zorgmanager wel. Ik viel nu rechtstreeks onder de locatie manager. Zij was heel anders dan de leidinggevenden die ik tot dan toe had gehad en daar was ik totaal niet op voorbereid. Het resultaat was een heel vermoeiend gevecht met haar én mezelf dat uiteindelijk leidde tot een burn-out.
"Als je toen had gezegd dat ik sub-assertief was, was ik in lachen uitgebarsten."
Pas toen ik weer aan het opkrabbelen was uit die burn-out begon het langzaam te dagen: ik had een assertiviteitsprobleem. Blijkbaar was ‘ik’ niet één van de dingen waar ik in geloofde. Ik kon heel goed opkomen voor mijn overtuigingen, mijn teamleden en de bewoners van de woongroepen. Als ik persoonlijk aangevallen werd op wat ik deed, harde kritiek kreeg of overvraagd werd, was ik niet in staat dat te stoppen.
Ik heb na die tijd besloten dat mij dit nooit meer zou overkomen. Ik herken signalen beter én weet nu heel goed wat ik kan doen. Ik weet nu dat het mij niet overkomt, maar dat ik het mij láát overkomen. Toen ik mijn baan opgaf na mijn burn-out voelde dat als falen; ik ging weg vanuit zwakte. Jaren later kwam ik weer in een situatie die niet gezond voor mij was. Ik ben daar uiteindelijk ook uit eigen beweging weggegaan. Dit keer was dat echter vanuit kracht. Ik maakte een hele bewuste keuze; de keuze voor mijzelf.
"Ik weet nu dat het mij niet overkomt, maar dat ik het mij láát overkomen."
Assertiviteit is voor mij geen trucje of gesprekstechniek. Het gaat niet om de juiste woorden kennen om ‘nee’ te zeggen. Het gaat voor mij om je anders te voelen. Om in verbinding te kunnen zijn met de ander en jezelf. Waarbij je weigert om nodeloos te kwetsen of gekwetst te worden en waar je verantwoordelijk bent voor jouw aandeel in het contact. Om stevig en ook zacht te kunnen zijn. Het gaat om een keuze om in verbinding te blijven, zelfs als dat moeilijk is. Het gaat ook om weten wanneer je de verbinding moet verbreken, want uiteindelijk kan je alleen maar verantwoordelijk zijn voor jezelf.
Wil jij een eerste stap zetten naar assertiever gedrag? Bekijk hier mijn mini-training over de Fake it, till you make it! methode.
