Tien jaar geleden stond mijn wereld op zijn kop. Ik werd geconfronteerd met een uitdaging die ik niet had zien aankomen en waarvan ik dacht dat het mij nooit zou overkomen: een burn-out. Die periode in mijn leven was gevuld met onzekerheid, uitputting en machteloosheid. Ik voelde me compleet verloren. Wat volgde was een wankele weg naar herstel. Uiteindelijk heeft dit mij sterker gemaakt en ben ik nu de persoon die ik wil zijn, zonder compromis.
In deze blogserie "De schaamte voorbij" deel ik mijn persoonlijke verhaal*. Van de dieptepunten tot de momenten van doorbraak. Ik nodig je uit om met me mee te kijken, te luisteren en te voelen.
Sophie's gemiste afspraak bij de bedrijfsarts is dankzij Lisa, de HR-adviseur, onontdekt gebleven. Sophie is haar eeuwig dankbaar. Lisa heeft dezelfde dag nog een nieuwe afspraak ingepland, dus Sophie maakt zich klaar voor het gesprek...
Onderweg naar het St. Vitushuis verdwijnt haar optimistische stemming als sneeuw voor de zon. De bedrijfsarts waar ze een afspraak mee heeft, is dezelfde bedrijfsarts waar ze als teamleider weleens mee in de clinch heeft gelegen over vage terugkoppeling. Ze heeft een knoop in haar maag. Ze kan het nu echt niet aan om ook nog eens tegenover iemand te zitten waarvan ze niet weet of hij in staat is om objectief te blijven.
Met lood in haar schoenen loopt ze de kamer van de beste man in. “Zo, ga zitten. Dus je huisarts heeft gezegd dat je hier niet met een paar weken vanaf zou zijn?”. Sophie verstijft. Ze kan niets zeggen en kijkt hem alleen maar aan. “Dat kan wel kloppen, het was ook maar een kwestie van tijd voordat je hier met een burn-out tegenover me zou zitten, je bent niet de eerste, wist je dat?”. Sophie is met stomheid geslagen. Ze kijkt hem vol ongeloof aan. Hij lijkt het niet te merken en gaat gewoon verder met zijn verhaal. “Ja, het is echt niet mals met Cathelijne, ze jaagt de één na de ander de ziektewet in.”.
Sophie laat de woorden tot haar doordringen en denkt aan alle verhalen die ze in de wandelgangen had gehoord. De één nog gekker dan de ander. Ze had ze altijd met een korreltje zout genomen, want mensen houden nu eenmaal van een beetje drama. Er was zelfs een roddel dat Cathelijne met een telefoon naar een oud-collega had gegooid. Sophie had het nooit willen geloven, maar was het echt zo’n vergezocht verhaal? Ze denkt terug aan de keer dat Cathelijne besloot om het beleid te veranderen…
Het ritueel
Het St. Vitushuis had, zoals zoveel verpleeghuizen, een traditie om overleden bewoners uitgeleide te doen. Het begon met het voorleggen van een keuze. Aan de familie. Wilde ze liever in alle privacy vertrekken, dan konden ze via de achterdeur in het souterrain het pand verlaten. Wilden ze juist graag dat er wat meer aandacht was, dan kon het via de voordeur. In beide gevallen creëerden de medewerkers een erehaag om afscheid te nemen. Deze traditie was al jaren en het was fijn voor de familie om een keuze te hebben.
Op een dag in de zomer, was één van de langst wonende dames, mevrouw Kotters, komen te overlijden. Het was een vriendelijke vrouw met een betrokken familie. Sophie had de laatste tijd veel contact met hen gehad; ze waren ook actief in de cliëntenraad. Het vaste aanspreekpunt van mevrouw Kotters was niet aanwezig, dus Sophie besloot om de familie te ondersteunen bij de laatste stappen. Ook hen legde zij de keuze voor over de uitgeleide. Zij waren heel resoluut: “Moeder is via de voordeur hier binnen gekomen, dus gaat ze er ook via de voordeur weer uit.”. Ze waren dankbaar voor de keuzemogelijkheid. Het was verdrietig, maar dat hoorde nu eenmaal wel bij het werk. Sophie was dus blij dat ze op deze manier nog iets kon betekenen. Ondertussen was de uitvaartondernemer bijna klaar om mevrouw Kotter te vervoeren. Ze spraken af dat ze over een kwartier naar beneden zouden komen. Sophie snelde vooruit om de medewerkers te laten weten dat het bijna tijd was voor de erehaag. Ze belde de verschillende afdelingen, gaf het door bij de receptie en liep bij Cathelijne naar binnen: “Mevrouw Kotters komt zo naar buiten, ik weet dat jij ook altijd graag bij de erehaag bent, dus dan weet je het. Vijf minuten…” Sophie draaide alweer om naar de deur toen Cathelijne begon te spreken: “Ja, daar wilde ik het nog even over hebben. Ik wil dat we geen mensen meer uitgeleide doen via de voordeur. We krijgen toch steeds meer zwaar dementerende bewoners binnen en die kunnen dit helemaal niet aan. Dus vanaf nu doen we het via de achterdeur.”. Sophie was in haar haast om iedereen te waarschuwen wat minder scherp op de toon van Cathelijne, ze had dus ook niet door dat ze nu even diplomatiek moest zijn. “Ja, dat is prima, maar ik heb de familie nu al toegezegd dat ze via de voordeur kan, dus het lijkt me niet dat we dat nu nog terug kunnen draaien.”.
Daar ging Sophie even flink de mist in. Cathelijne was niet in de stemming voor tegenspraak. Wat volgde was een tirade waar de honden geen brood van lustten. Ze praatte steeds harder: … Jij hebt een belofte gemaakt die je niet waar kan maken, dus je gaat nu maar terug om ze te zeggen dat ze via de achterdeur gaat!”. Normaal gesproken zou Sophie hierdoor uit het veld geslagen zijn, maar ze vond dit zó onredelijk, zó gemeen, dat ze direct reageerde: “Dat ga ik dus echt niet doen, als dat echt is wat je wil, dan ga je het ze zelf maar zeggen, maar ik doe ze dat niet aan!”. Sophie draaide zich om naar de open deur en beende de deur uit. Cathelijne liep achter haar aan en smeet met een harde knal de deur dicht. Sophie zag de geschrokken blik van de receptioniste en liep op haar af. “Sorry…”. “Nee, jij hoeft geen sorry te zeggen…”. Mary was een fijne en warme vrouw, waar Sophie het goed mee kon vinden.
Sophie kwam even tot rust en zag hoe de erehaag zich bij de voordeur vormde. Ze keek naar de deur van het kantoor, waar Cathelijne zat. Ze zat er recht naast. Ze vroeg Mary om Cathelijne nog even te bellen, wat er ook gebeurd was net, ook Cathelijne kende mevrouw Kotters al heel lang. Ze wilde er vast bij zijn, maar Sophie kon het niet opbrengen om weer bij haar binnen te lopen. Ze keek Mary aan toen ze de hoorn weer op de haak legde. Mary schudde langzaam nee. De deur van Cathelijne’s kantoor bleef dicht.
Gelukkig kon mevrouw Kotters in ieder geval wel door dezelfde deur naar buiten, als waardoor ze binnen was gekomen...
* Uit privacyoverwegingen zijn namen en persoonlijke kenmerken in dit verhaal aangepast.
